Honing (Wikipedia)

HONING is een natuurlijk product dat nog steeds niet fabrieksmatig nagemaakt kan worden.

Bijen, nectar en HONING

HONING is een natuurlijke zoetstof gemaakt door honingbijen die nectar verzamelen. De nectar is afkomstig van bloemen en bevat diverse suikers, mineralen en sporenelementen. De bijen veranderen de nectar in honing door de toevoeging van enzymen en door het overtollige vocht van de nectar te laten verdampen. Honing is een bijzonder natuurproduct, dat niet fabrieksmatig of in een laboratorium nagemaakt kan worden. Daarvoor is het product te complex door de specifieke enzymen. Omdat honing een natuurproduct is, dat tevens weer volledig afhankelijk is van de plekken waar de bijen hun nectar vandaan halen, zijn er grote verschillen te vinden in de producten en de smaken.

Hoe ontstaat HONING

Het fermenteren van de honing – (het toevoegen van enzymen om de omzetting naar honing te starten) begint op het moment dat de bij de nectar uit de bloemen haalt. De bij neemt de nectar op in haar honingblaas en voegt er via klierafscheiding stoffen aan toe. Deze stoffen zijn enzymen die de nectar tot honing maken. Zonder deze fermentatie zou het slechts een zoete substantie zijn, maar geen honing. De nectar heeft een suikergehalte van gemiddeld 10 tot 25% afhankelijk van het soort bloemen. Voor één kilo honing moet één bij ongeveer 200.000 keer uitvliegen.

HONING productie

Voor de productie van honing worden tegenwoordig bijenkasten gebruikt. Een bijenkast is eigenlijk een houten kast met honingramen waarin de bijenraten zitten. Deze ramen hebben standaardafmetingen, zodat de imker ze kan uitwisselen tussen verschillende kasten. Daardoor kan men ook tussentijds honing oogsten. Het oude raam wordt daarbij vervangen door één raam met een stuk kunstmatig vel van bijenwas waar een honingraatpatroon in is aangebracht. De bijen bouwen dit dan verder met hun eigen was uit.
Het beste moment om de honing te oogsten is na het vervangen van een honingkamer of na een periode van veel dracht. Het is raadzaam om een deel van de honing achter te laten zodat de bijen probleemloos een drachtarme periode aankunnen. De ramen moeten op dezelfde plaats gehangen worden. De kast mag alleen geopend worden bij zonnig en droog weer met temperaturen boven 15°C, geen sterke wind en wanneer een groot deel van de bijen op drachtvlucht is. Door vreemde geuren (zoals parfum, zweet, aftershave) willen bijen vaker gaan steken. Rook leidt bij bijen tot een paniek, waardoor ze zich vol met honing zuigen, dik worden en minder kunnen steken.

Het slingeren van de honing moet zeer zorgvuldig en hygiënisch gebeuren, bij een temperatuur van ongeveer 25°C. Honingvreemde geuren worden namelijk gemakkelijk opgenomen in de honing. Vers geslingerde honing is vloeibaar, nadien wordt het vaster en kristalliseert uit.
Naast natuurlijke honing, is er tegenwoordig ook ingevoerde honing. Deze honing heeft suikerriet als bron. Na het kappen zuigen de bijen aan de zoete wonden. Ingevoerde honingsoorten worden echter soms wel tot temperaturen boven 40°C verwarmd. Hierdoor verliest de honing wel veel van haar kostbare eigenschappen.

Locatie van bijenkasten

Bijenkasten kom je op de meest vreemde plekken tegen, echter niet overal kan maar een bijenkast (of bijenstal) neergezet worden. Hou er rekening meer dat:

  1. er voor de bijen in de directe omgeving (tot ca 3 km) voldoende bronnen van natuurlijke nectar, honingdauw en stuifmeel beschikbaar zijn
  2. de bronnen van nectar en stuifmeel kunnen bestaan uit biologische gewassen en/of spontane vegetatie
  3. er binnen afzienbare afstanden toegang is tot water voor de bijen
  4. er voldoende afstand is tot potentiële bronnen van verontreiniging, zoals industrieterreinen, autosnelwegen, vuilnisstortplaatsen, vuilverbrandingsovens, enz

Toepassing van Honing in producten

Honing bestaat al duizenden jaren en wordt sinds mensenheugenis gebruikt in de geneeskunde. Ook nu nog wordt het veelvuldig toegepast in de beauty en wellness industrie, bij gezichtsmaskers en andere cosmetische producten. Vroeger werd honing ook gebruikt om de bittere smaak van chocolade weg te werken of verwerkt in verschillende broodsoorten. Nu is er nog steeds honing aanwezig in brood en ook in allerlei snoepgoed.
Doordat honing een natuurproduct is met een sterke werking, is honing niet geschikt voor kinderen onder de 1 jaar (omdat de honing namelijk ook besmet kan zijn).

Geneeskrachtige werking van HONING

Honing was voor de oude Egyptenaren, wat nu een aspirientje is voor de moderne arts: een middel tegen alles. Op een van de gevonden papyrussen tussen 2600 en 2200 voor Christus staan 900 recepten verwerkt. Honing is in de volksgeneeswijze altijd al beschouwd als een wondermiddel.
Ook nu nog wordt honing gebruikt omdat het geneeskundige krachten heeft. Het is licht antiseptisch en wordt in sommige landen gebruikt bij behandeling van brandwonden. Het wordt soms ook tegen stress gebruikt omdat, zo vermoedt men, het een kalmeringsmiddel is.

Soorten HONING

De smaakt, de geur en de kleur (van wit, geel tot bruin) van honing wordt bepaald door de soort bloemen waaruit de bij de nectar haalt. Enkele bekende varianten zijn:

  1. lentehoning: afkomstig van wilgen en paardebloemen;
  2. zomerhoning: afkomstig van klaver, linde en braam;
  3. lindehoning: deze honing heeft een zachte smaak en een gunstig effect op de nachtrust;
  4. klaver: dit is de populairste Amerikaanse honing met een lichte roomkleur en een mildere smaak;
  5. raathoning: deze is zeer breekbaar, de hele raat is eetbaar; e
  6. eucalyptushoning: afkomstig uit Australië
  7. acaciahoning: de enige vloeibare honing die bestaat.

De samenstelling van HONING

De samenstelling van honing verschilt naar gelang de plantensoort. Een algemene samenstelling is niet te geven, maar globaal bestaat het uit 80% koolhydraten en 18% water.
Het lage watergehalte in honing heeft een remmende werking op de aanwezige schimmels en gisten. De koolhydraten zijn voornamelijk suikers (38% vruchtensuiker (fructose) 31 % druivensuiker (glucose), 10% meervoudige suikers, mineralen, organische zuren en vitaminen, en 3% enzymen (of fermenten), hormonen, gluconzuur, kleur en aromastoffen.
De belangrijkste enzymen zijn:

  1. invertase (= sacharose) zet sacharose om in vruchten- en druivensuiker;
  2. diastase (= amylase) zet zetmeel om in dextrinen;
  3. glucoseoxidase zet glucose om in gluconzuur, een bacterieremmende stof.


HONING en het imkeren

De uitrusting van de imker bestaat uit diverse beschermende kleding en apparatuur. Het is verstandig om dunne luchtige en lichtgekleurde kleding te gebruiken. Bijen hebben namelijk de neiging om in dikke donkere kleren te steken. Voor de bescherming van het hoofd is het belangrijk een bijenkap of een bijenhoed met sluier te gebruiken. Sommige imkers willen de handen graag beschermen, maar omdat je dan minder makkelijk de handelingen kan uitvoeren kunnen bijen juist geprikkeld worden. De Dathe-pijp of andere berokers zijn handig om te gebruiken bij het oogsten. Rook wekt bij de bijen een paniekreflex uit waardoor ze zich volzuigen met honing. Ze worden dan zwaar en loom. Een waterverstuiver is ook te gebruiken want ook verstoven water maakt de bijen rustig. Een schraapbeitel wordt gebruikt voor het verwijderen van de was en het losmaken van vast gekitte raampjes en raten. De bijenborstel of ganzenveer voor het verwijderen van de bijen van de raat.

(overgenomen van honing.nl)